Op zoek naar het monster – een onvergetelijke graveltocht door Schotland

Santos Rijder Rik trok met zijn Cross Lite en fietsmaat Marco een week door Schotland. Glooiende gravelpaden, uitdagende beklimmingen, een onverwachte storm en indrukwekkende landschappen – het zat er allemaal in. De globaal geplande route bleek precies de juiste mix van avontuur en inspanning. Benieuwd of gravellen door Schotland ook iets voor jou is?
Rik van der Woerdt Santos Cross Lite
Mijn eerste meerdaagse fietstocht was in 2022. Met goede vriend Marco reed ik toen naar Berlijn. Die week op de fiets was het begin van veel meer fietskilometers. Een jaar later fietsten we vanuit Mannheim naar Maastricht. Het oorspronkelijke plan was Bazel maar de treinen werkten niet mee. Daarna fietste ik elf maanden alleen door Europa. En dit jaar ga ik opnieuw met Marco op pad, ditmaal een rondje Schotland.
We plannen een globale route met Loch Ness als doel vanwege het monster. Verder staan de Cairngorms en West Highland Way centraal. Vanwege de populariteit van Schotland en dan met name deze gebieden, boeken we vooraf de accommodaties en het overige vervoer. We zullen vanaf IJmuiden met de boot naar Newcastle varen en dan met de trein naar Edinburgh reizen. Vanaf daar begint ons fietsavontuur.
Gravel, beklimmingen en een plotselinge storm
We vertrekken eind mei en hopen zo de kans op regen maar met name ook de kans op de Schotse midgets te minimaliseren. De bootreis verloopt wat onstuimig door een flinke noordwestelijke wind maar we komen op tijd aan en fietsen naar het station waar we in de zon nog koffie op het terras drinken. De fietsplekken in de trein zijn voortreffelijk en het uitzicht tijdens de reis langs de kust is een goede start van de vakantie.
Vanaf het station van Edinburgh fietsen we de stad uit richting een mooi fietspad langs de kust. Als we de monding van Forth zijn overgestoken, fietsen we het eerste stuk onverhard en dat is gelijk tussen de schapen door. Van de schapen en de hekken die ze op hun weiland moeten houden, gaan we nog veel meer zien.
Na ruim zestig kilometer overnachten we in een Best Western net buiten Glenrothes. We kiezen voor stevige gerechten als voorbereiding op de komende dagen. Bij het ontbijt laten we de Schotse klassiekers staan en houden het bij havermout en yoghurt met fruit.
De eerste volledige fietsdag doen we meer Schotse gravelervaring op. We passeren Dundee en vanaf daar neemt de bebouwing af. We overnachten in Brechin, aan de rand van het Cairngorms natuurgebied. De kwaliteit van de hotels is wisselend maar we fietsen genoeg om overal goed te slapen.
De volgende dag fietsen we onmiskenbaar de Cairngorms binnen. Het glooiende landschap is precies zoals we hadden verwacht: rauwe natuur maar beeldschoon en soms uitdagend op de fiets. De keuze voor relatief smalle 44 mm gravelbanden maakt dat we bij de beklimming van Mount Keen een aantal keer moeten afstappen. Tijdens de afdaling kleurt de lucht even zwart, steekt een storm op en regent het tien minuten lang dikke druppels. Als de zon daarna weer schijnt, kijken we elkaar enigszins verward aan of dit echt is gebeurd.
Na een lange afdaling met de wind in de rug komen we zeer voldaan aan in Ballater waar we een van de betere hotels van de week treffen. Een goede Italiaan in het dorp en een stevig ontbijt zorgen ervoor dat we de volgende ochtend klaar zijn voor meer Cairngorms.
Het monster overwonnen
Na Balmoral Castle laten we de laatste verharde wegen van die dag snel achter ons. Wat volgt zijn prachtige gravelwegen en paden door een groene vallei langs ons eerste echt loch. Meer gravel door een even zo mooie glen en daarna singletracks en ontelbare rivieroversteekjes. Na meer dan 100 kilometer en 1700 hoogtemeters komen we vermoeid maar voldaan aan in Kingussie.
Opgedroogd en redelijk uitgerust trekken we de volgende dag verder om de Cairngorms te verlaten en het oorspronkelijke doel te bereiken, Loch Ness. Die dag volgt een klim die eigenlijk niet te doen is, gevolgd door een afdaling die al het harde werk de moeite waard maakt. De regen en wind aan de top geven de beproeving iets heroïsch. Nog voor we Loch Ness bereiken, hebben we het monster eigenlijk al overwonnen.
Fort Augustus aan de oever van het meer blijkt een toeristische teleurstelling. Na een zeer noodzakelijke lunch trappen we verder richting Fort William, waar we ons voorbereiden op de West Highland Way.
De twee volgende dagen is de route minder uitdagend en komen we vaker langs dorpjes. Dat is geen overbodige luxe want de voorgaande dagen waren erg intensief. Na ruim zes dagen, 700 kilometer en 9000 hoogtemeters komen we aan in Glasgow waar we ietwat uitgeteld inchecken. De volgende dag tijdens de treinreis en boottocht kunnen we rustig alle indrukken verwerken.
Het was een onvergetelijke week met een aantal fietservaringen die in mijn top tien staan, Schotland is zeker een aanrader en ik sluit niet uit dat ik er nog eens ga fietsen!
Je vindt Riks route via Komoot hier: https://www.komoot.com/nl-nl/collection/3534865/-rondje-schotland