5 overwegingen bij het kiezen van de juiste bikepacking fiets

Als ervaren fietser en Santos monteur heeft Yvonne in de loop der jaren veel inzicht gekregen in het kiezen van een bikepacking fiets. In dit artikel deelt ze vijf aandachtspunten – van framemateriaal tot bandenkeuze – die je helpen om een fiets te vinden die écht bij jou en jouw manier van reizen past.

Door Santos Monteur Yvonne

1. Frame

Hoe het frame gebouwd is, met alle afmetingen en hoeken, dat noemen we de geometrie. Samen met de stijfheid bepaalt die hoe stabiel de fiets rijdt. Hoe wil je dat de fiets ‘reageert’, hoe ontspannen moet hij aanvoelen, hoe direct sturen? Of het naar wens is, kun je het beste voelen. Een proefrit maken is daarvoor belangrijk. Want alle onderdelen kunnen geweldig zijn en helemaal naar jouw wens, als hij aanvoelt als een fiets die niet ‘van jou’ is, is dat zonde.

Let op! Wielen, banden en stuur hebben ook veel invloed op hoe de fiets aanvoelt.
De stijfheid van het frame is ook erg belangrijk als je bagage meeneemt. Hoe stijver de fiets is, hoe minder snel de fiets zal gaan zwabberen door bagage.

2. Stuur

Het lijkt misschien een onderdeel dat niet zo belangrijk is omdat je het relatief makkelijk kunt vervangen, maar dat is niet helemaal waar. Het verschil tussen een min of meer recht stuur, ‘flat bar’ genoemd, en een racestuur of een variant daarop ‘drop bar’ genoemd, is bepalend voor de remgrepen. En daarmee voor het hele remsysteem op je fiets en ook de shifters die je versnellingen bedienen. Deze verschillen zijn essentieel. Mocht je later van gedachten veranderen dan kan het niet zo gemakkelijk omgebouwd worden.  

Je moet dus zeker weten of je een recht stuur of een racestuur wilt. In principe is een racestuur gemaakt om een aerodynamische positie te verkrijgen, wat vooral handig is als kleine tijdsverschillen cruciaal zijn. In wedstrijden bijvoorbeeld. Een recht stuur is gemaakt om een comfortabele en ergonomische positie te bieden. Meer voor lange afstanden en meerdaagse tochten dus.
 
Als je weet wat je gaat doen, lijkt het een uitgemaakte zaak. Toch is het goed om wat nuance aan te brengen. Ben je gewend om lange afstanden met een racestuur te rijden en ben je daar heel tevreden over? Blijf dan gewoon bij een racestuur. Maar ben je ritjes van 2 à 3 uur op de racefiets gewend, ga er dan niet van uit dat meerdaagsen over hobbelige wegen ook prettig zijn met zo’n stuur. Andersom is het ook weer zo, dat een flatbar je niet hoeft uit te sluiten van wedstrijden; met een ligstuur of inner bar ends biedt deze namelijk ook een aerodynamische positie.  Overigens wel weer een heel andere dan met een racestuur.

3. Bepakking

Heel belangrijk is hoe je set-up eruit gaat zien. Je kunt natuurlijk allemaal bikepacking tassen aan je frame, zadel en stuur vastsnoeren; lekker lichtgewicht en compact, met die coole look! Als je dat wilt doen, kun je vrijwel elke fiets kiezen. Dit beperkt echter wel de grootte, het volume en het gewicht dat je mee kunt nemen. En hoeveel je precies mee kunt nemen, dat hangt er ook weer vanaf; de grootte van een stuurrol hangt af van je stuur, de maat frametas is gebonden aan de grootte van je frame, de mogelijke grootte van een zadeltas of holster hangt af van hoe ver je zadel boven de achterband uitsteekt. En ga je kleine tasjes zoals fuel tanks en feedbags toevoegen? Heb je genoeg bidonruimte? Of gebruik je misschien een waterzak in je frametas, of op je rug?
 
Wil je - al is het maar af en toe - wat meer meenemen? Dan is de mogelijkheid voor een achterdrager en eventueel cages of een ander systeem op de voorvork een vereiste. Let er dan op dat de fiets die mogelijkheid biedt. Daarvoor zijn de montagepunten belangrijk. Voor welk merk of type fiets je ook gaat, zet montagepunten op de juiste plaatsen op het frame op je eisenlijst.  
 
Weet je niet hoeveel pakruimte je nodig hebt? Ga eens voorpakken en schat dan in, in welke tassen het past. Vergeet niet voldoende water en ook eten in te calculeren. Of je wel of niet gaat kamperen scheelt een slok op een borrel wat betreft het gewicht én pakvolume; tent, mat en slaapzak nemen veel ruimte in. Kies je voor bivakkeren in plaats van kamperen, dan kan dat zomaar rond een kilo gewicht schelen en heel wat volume. Vaak is de bottleneck bij een fiets het pakvolume, en niet zozeer het gewicht. 

4. Wielen en banden

Wielen dragen de fiets, de rijder en de bepakking. Het is dus belangrijk dat die geschikt zijn voor het gebruik. Bij meer bepakking wordt er meer gevraagd van de stevigheid en stijfheid van de wielen. Voor een zware berijder geldt hetzelfde. Rij je onverhard, dan heb je meer kans op gaten en stenen op de weg. Je wilt dan niet dat er een slag in je wiel komt. Rij je niet alleen op gravel, maar ook mountainbike-achtige routes met keien, diepe kuilen en boomwortels, dan vraag je nóg meer van de wielen. Het gaat dan voornamelijk om de velgen, maar ook om de spaken en hoe goed het wiel is gebouwd.
 
De banden zijn natuurlijk typisch een onderdeel dat je later kunt vervangen, of zelfs meerdere keren kunt wisselen zodat je fiets optimaal is uitgerust voor de tocht die je gaat doen. Je kunt dan denken aan verschillen in profiel voor verschillende ondergronden. Maar ook met de breedte kun je variëren en dat kan de fietservaring totaal veranderen. Met een keuze voor een bepaalde fiets, beperk je je ook in de marge in bandbreedte. Een velg laat maar een bepaalde bandbreedte-marge toe. Sommige frames (soms afhankelijk van de voorvork die je kiest, als dat een optie is) bieden maar beperkte ruimte. Check dit dus.

5. Gewicht

Is het gewicht belangrijk? Dit is de eerste vraag die je jezelf moet stellen. Het gewicht van bikepacking fietsen varieert tussen de pakweg 11 en 16 kilo. Deze marge is niet zo groot. De berijder is het zwaarst. Daarna de fiets of de bepakking. En gewicht besparen betekent meestal ook kwaliteit, stijfheid, betrouwbaarheid en/of duurzaamheid sparen. En dat wil je niet.
 
Je hebt bepaalde wensen en eisen. Gewicht komt op de laatste plaats, daarom staat hij hier ook op nummer 5. Tenzij je een wedstrijd moet winnen, zijn de andere criteria – die in punt 1 t/m 4 zijn beschreven – belangrijker.  Kijk daarom pas op het laatst waar je nog gewicht zou kunnen sparen. Dat is meestal in je uitrusting en niet in de fiets. Lichtgewicht kampeerspullen, multifunctionele kleding, compacte multitools, en natuurlijk het thuislaten van overbodige spullen… daar kun je vaak meer mee winnen.
 
Maar als je je fiets dan toch lichter wilt maken, hoe doe je dat het beste?
Het frame kán uitmaken. Is het frame veel stijver gemaakt dan nodig, vol met montagepunten die je niet nodig hebt, dan is deze waarschijnlijk zwaarder dan een alternatief dat ook geschikt is. Maar vaak schelen frames niet heel veel. Kun je kiezen voor verschillende voorvorken? Tussen carbon en aluminium, of zelfs staal, zit best wat verschil. Verder schelen vooral bagagedragers, wielen en banden.
 
Ook verrassend: soms kan een bepaald type stuur aanzienlijk zwaarder zijn dan het alternatief, of een setje pedalen. Met een duurdere, lichtere stuurpen en zadelpen kun je soms ook een onsje sparen.
Verder zorgen de keuzes voor wel of geen verlichting, een eventuele naafdynamo en in geval van een derailleurfiets: de gekozen groep ook voor gewichtsverschillen.

Conclusie


Het kiezen van de juiste bikepacking fiets is een persoonlijke zoektocht. Denk goed na over wat je wilt doen en wat je nodig hebt. Hopelijk helpen deze vijf overwegingen je bij het maken van de juiste keuze. Wil je advies op maat of een proefrit maken? Ga langs bij een Santos Dealer of maak een afspraak voor een showroombezoek bij Santos in Nieuw-Vennep.